Turkish 
English
Russian
العربية
German
Elektrik tesisatında en önemli güvenlik unsurlarından biri topraklamadır. Topraklama sayesinde elektrik kaçağı olduğunda akım doğrudan toprağa iletilir ve insan hayatı korunur. Topraklama olmayan ya da hatalı yapılan bir tesisat, elektrik çarpması, cihaz arızaları ve yangın gibi ciddi riskler taşır.
Peki topraklama nasıl yapılır, nelere dikkat etmek gerekir ve hangi yöntemler kullanılmalıdır? İşte uzmanlardan adım adım rehber:
Topraklamanın temel amacı; elektrikli cihazların metal gövdesinde oluşabilecek kaçak akımları güvenli bir şekilde toprağa iletmektir.
İnsanların elektrik çarpmasına karşı korunması
Elektrik yangınlarının önlenmesi
Cihazların ömrünün uzatılması
Şebekede kararlılığın sağlanması
Unutmayın: Topraklama olmayan bir tesisat, kaçak akım rölesi çalışsa bile yeterince güvenli değildir.
Topraklama yapılırken kullanılan malzemelerin kalitesi hayati önem taşır.
Topraklama çubuğu (elektrot): Genellikle bakır veya galvaniz çelikten, 1,5 – 3 metre uzunluğunda çubuklar.
Topraklama iletkeni: Sarı-yeşil renkte, genelde 6 mm² veya üzeri bakır kablo.
Topraklama barası: Panoda toprak kablolarının toplandığı bağlantı noktası.
Bağlantı elemanları: Cıvata, kelepçe, pabuç ve kaynak elemanları.
Elektrikli cihazların gövdesinde oluşabilecek tehlikeli gerilimleri toprağa iletir. Evlerde kullanılan en yaygın sistemdir.
Elektrik şebekesinin belirli noktalarının (örneğin nötr hattı) toprağa bağlanmasıdır.
Elektronik cihazların sağlıklı çalışabilmesi için kullanılır. Özellikle haberleşme ve bilgisayar sistemlerinde önemlidir.
Bakır veya galvaniz çubuklar seçilir.
Çubuk, nemli ve iletkenliği yüksek bir toprağa gömülür.
Çubuk dik şekilde toprağa çakılır.
Genellikle 2-3 metre derinliğe kadar indirilir.
Zeminin kuru veya taşlı olduğu yerlerde birden fazla çubuk kullanılır ve birbirine şerit bakır ile bağlanır.
Sarı-yeşil topraklama kablosu, çubuğa uygun kelepçe veya pabuç ile sağlam şekilde bağlanır.
Bağlantı noktası paslanmaya karşı korunur (örneğin özel macun veya izole bantla kaplanır).
Çubuktan gelen kablo, elektrik panosunda bulunan topraklama barasına bağlanır.
Tüm priz, cihaz ve sigorta bağlantılarındaki toprak kabloları bu baraya toplanır.
Topraklama direnci ölçülür. Genel olarak 2 ohm’un altında olması idealdir.
Ölçüm sonucuna göre gerekiyorsa ek çubuklar çakılır veya toprak nemlendirilir.
Çubuklar kuru zemine değil, mümkünse nemli ve iletkenliği yüksek bölgelere çakılmalıdır.
Bağlantılar gevşek bırakılmamalı, oksitlenmeye karşı korunmalıdır.
Topraklama direnci belirli aralıklarla ölçülmeli (özellikle iş yerlerinde yılda bir kez).
Yetersiz topraklama tespit edilirse ek çubuklar ve paralel bağlantılarla güçlendirilmelidir.
Elektrik çarpması riski
Kaçak akım rölesinin doğru çalışmaması
Elektrikli cihazların gövdesinde gerilim oluşması
Bilgisayar ve elektronik cihazlarda arızalar
Yangın tehlikesi
Topraklama, elektrik tesisatının “görünmeyen ama hayat kurtaran” en önemli güvenlik sistemidir. Doğru çubuk, uygun kablo ve sağlam bağlantılar ile yapılan topraklama; hem insan hayatını korur hem de cihazların uzun ömürlü olmasını sağlar.
Kural: Güvenli elektrik = Sağlam topraklama!
